01-10-2024
open deur
De Antwerpse afdelingszetel van Groen, gelegen in de Statiestraat 146 in Berchem, werd nog niet zo lang geleden gerenoveerd. Geheel in lijn met haar gedachtegoed pakte de politieke partij die verbouwing zo duurzaam mogelijk aan. In ROOILIJN architectuur vond ze een partner die helemaal op dezelfde lijn zat. Het ontwerpbureau realiseerde het project in bouwteam met Groen en met stabiliteitsingenieur Kurt Laeremans, hoofdaannemer Renovant en verschillende leveranciers van materialen, waaronder IsoHemp, Fermacell, Pavatex en Akurit paste zo veel als mogelijk gerecupereerde en biogebaseerde materialen toe en maakte het energieplaatje fossielvrij.
Een project realiseren in bouwteam past helemaal binnen de filosofie van circulair bouwen omdat alle partijen betrokken bij de realisatie, van opdrachtgever over architect en ingenieurs tot aannemer en materiaalleveranciers, al vanaf de eerste pennenstreek voor het ontwerp nauw met elkaar samenwerken. Op die manier is het eenvoudiger om grip te houden op het budget, maar ook op de ambities van het project, dus ook de circulaire. Werken in bouwteam is geen absolute must om circulair te kunnen bouwen, maar het werkt wel faciliterend.
Hergebruik op alle mogelijke manieren
Bij elke verbouwing komt hergebruik kijken, maar om maximale circulariteit te bereiken, legde het bouwteam er extra nadruk op. Zo werd ten eerste niet geraakt aan de configuratie van het gebouw; ook na de renovatie herbergt de afdelingszetel van Groen in de Berchemse Statiestraat een kantoor en tuin op het gelijkvloers met daarboven twee appartementen. Ook de indeling van de ruimtes bleef dezelfde. Het bouwteam deed wel één structurele ingreep, maar die was weloverwegen: op het gelijkvloers werd een patio gemaakt om licht tot diep in het kantoor te trekken.
Daarnaast hergebruikte het bouwteam alle materialen die ter plaatse een tweede leven konden krijgen ook effectief. Zo werd onder meer niet geraakt aan sanitaire toestellen, marmeren venstertabletten, binnendeuren en isolatiematten op basis van cellulosevlokken. Sommige materialen kregen wel een opknapbeurt, zoals de buitenverlichting die werd herspoten, of een nieuwe plaats, zoals een keuken die verhuisde van het kantoor naar een van de appartementen.
Voor extra materialen trok het bouwteam de recuperatiekaart. Bij Buurman Antwerpen vond het multiplexplaten om een wand in het kantoor mee te maken en bij BatiTerre in Brussel een keuken voor zowel het kantoor als het andere appartement. Ook terrastegels en stapstenen vonden hun weg van Batiterre naar het project. De inkompartij van het nieuwe gebouw en de badkamers van de twee appartementen kregen dan weer vloer- en wandtegels afkomstig van andere werven.
Biogebaseerde materialen
Het bouwteam kon niet alle ‘nieuwe’ materialen elders recupereren, maar opteerde voor volledig nieuwe bouwmaterialen zo veel al mogelijk voor biogebaseerde varianten. Kalkhennepblokken van IsoHemp en Fermacell-platen zijn daar een voorbeeld, net als Pavatex houtvezelisolatie en houtstructuurinvulwanden. Hier kwam Ecomat te pas als leverancier
Adieu aan fossiele brandstoffen
Het spreekt voor zich dat de Antwerpse afdelingszetel van Groen na de renovatie op het vlak van energieverbruik een pak beter doet. De gevel, die langs buiten gerenoveerd werd, kreeg langs binnen extra isolatie om energieverliezen nog meer te beperken.
Het bouwteam stapte met de renovatie ook af van gas als energiebron; het kantoor en elk appartement kreeg een warmtepomp en voor elke unit werden ook zonnepanelen op het dak gelegd. Het kantoor kreeg ook nog balansventilatie met warmterecuperatie.
Kortom, het mag duidelijk zijn dat Groen met de verbouwing van haar afdelingszetel in Antwerpen een voorbeeld stelde van hoe het wil dat ons gebouwpatrimonium de komende jaren wordt geüpgraded.
De renovatiewerken, die dit voorjaar werden afgerond, duurden een klein jaar.